Το Μεγάλο Σάββατο είναι η ημέρα της σιγής, της προσμονής και της ελπίδας. Η Εκκλησία μας μνημονεύει την Ταφή του Ιησού Χριστού, την Κάθοδό Του στον Άδη και την προαναγγελία της ένδοξης Ανάστασής Του.
Ο Χριστός, μετά τη Σταύρωση και την Αποκαθήλωση, τοποθετείται στο μνήμα. Το Σώμα Του βρίσκεται στη γη, ενώ η ψυχή Του κατεβαίνει στον Άδη, για να λυτρώσει τις ψυχές των νεκρών. Αυτή η κάθοδος αποτελεί νίκη του Θεού επί του θανάτου και της φθοράς.
Το Μεγάλο Σάββατο δεν είναι πένθιμο όπως η Μεγάλη Παρασκευή, αλλά μία κατανυκτική, ελπιδοφόρα ημέρα. Η σιωπή του Τάφου είναι γεμάτη με την αναμονή του θριάμβου της Ζωής.
Η Ακολουθία της Πρώτης Ανάστασης
Το πρωί του Μεγάλου Σαββάτου τελείται η λεγόμενη “Πρώτη Ανάσταση”. Κατά τη διάρκεια του Εσπερινού της Ανάστασης και της Θείας Λειτουργίας του Μεγάλου Βασιλείου, η ατμόσφαιρα αλλάζει.
Ο ιερέας αλλάζει τα άμφιά του σε λευκά. Ρίχνει δάφνες στο πάτωμα του ναού και χτυπά δυνατά το στασίδι του, συμβολίζοντας τη νίκη της Ζωής επί του Θανάτου. Οι πιστοί ψάλλουν με χαρά:
“Ανάστα ο Θεός, κρίνων την γην…”
Η στιγμή αυτή θεωρείται προοίμιο της Ανάστασης. Η Εκκλησία μάς καλεί να προετοιμαστούμε πνευματικά και σωματικά για το χαρμόσυνο γεγονός που πλησιάζει.
Παραδόσεις και Έθιμα στην Ελλάδα το Μεγάλο Σάββατο
Το Μεγάλο Σάββατο, αν και πιο ήσυχο από τις υπόλοιπες ημέρες της Μεγάλης Εβδομάδας, είναι γεμάτο συμβολισμό και έθιμα που τιμούν τη μετάβαση από τον θάνατο στη ζωή:
-
🔹 Το σπάσιμο των κανατιών στην Κέρκυρα
Το πιο γνωστό και εντυπωσιακό έθιμο. Το πρωί του Μεγάλου Σαββάτου, οι Κερκυραίοι ρίχνουν από τα μπαλκόνια τους μεγάλα πήλινα δοχεία (μπότηδες) γεμάτα νερό. Ο θόρυβος τους συμβολίζει τη συντριβή του Άδη και την ανανέωση της ζωής. -
🔹 Η καμπάνα της Ανάστασης
Πολλά χωριά χτυπούν τις καμπάνες χαρμόσυνα κατά την Πρώτη Ανάσταση, ακόμα και το πρωί του Μεγάλου Σαββάτου, ως προμήνυμα της νίκης επί του θανάτου. -
🔹 Το κάψιμο του Ιούδα
Σε κάποιες περιοχές, όπως στη Χαλκιδική και στη Λέσβο, φτιάχνουν ένα ομοίωμα του Ιούδα το οποίο καίνε το βράδυ ή την Κυριακή του Πάσχα, ως συμβολική πράξη κάθαρσης και δικαιοσύνης. -
🔹 Το κόκκινο αυγό στο εικονοστάσι
Το πρώτο κόκκινο αυγό που βάφεται το πρωί του Μεγάλου Σαββάτου τοποθετείται στο εικονοστάσι του σπιτιού και παραμένει εκεί μέχρι το επόμενο Πάσχα. -
🔹 Αναμμένο καντήλι στο μνήμα
Σε πολλές περιοχές της Ελλάδας, η Μεγάλη Παρασκευή και το Μεγάλο Σάββατο είναι ημέρες αφιερωμένες στη μνήμη των νεκρών. Οι συγγενείς επισκέπτονται τα κοιμητήρια, καθαρίζουν και στολίζουν τους τάφους με λουλούδια, ανάβουν καντήλια και τελούν τρισάγια. Αυτές οι πρακτικές αποτελούν έκφραση σεβασμού και αγάπης προς τους κεκοιμημένους και συνδέονται με την ελπίδα της Ανάστασης. -
🔹 Η «πρώτη λειτουργία» της Ανάστασης
Οι πιστοί που δεν θα πάνε τα μεσάνυχτα στην Ανάσταση, συμμετέχουν στην πρωινή λειτουργία και μεταλαμβάνουν με μεγάλη κατάνυξη.
Σε πολλά μοναστήρια, επικρατεί βαθιά κατανυκτική ατμόσφαιρα και οι πιστοί βιώνουν την πνευματική προσμονή με περισυλλογή και προσευχή.
Πνευματικό Μήνυμα του Μεγάλου Σαββάτου
Το Μεγάλο Σάββατο είναι γέφυρα ανάμεσα στη θλίψη και τη χαρά, στο Πάθος και στην Ανάσταση. Μας καλεί να βιώσουμε εσωτερικά τη μετάβαση από τον πόνο στην ελπίδα.
Είναι η τελική στάση της Μεγάλης Εβδομάδας, λίγο πριν την Ανάσταση του Χριστού, το γεγονός που φωτίζει και νοηματοδοτεί την πίστη μας. Μέσα στη σιωπή του Τάφου, γεννιέται η νέα Ζωή.
Δείτε περισσότερα
Διαβάστε πατώντας εδώ για τις υπόλοιπες ημέρες της Μεγάλης Εβδομάδας
Βρείτε πατώντας εδώ Εικόνες της Μεγάλης Εβδομάδας
Ανακαλύψτε πατώντας εδώ Καθημερινές Προσευχές για κάθε περίσταση
Προτεινόμενα Προϊόντα
